„Nie ma sprawy ważniejszej niż Polska”

Jeden z ojców niepodległości, trzykrotny premier II Rzeczypospolitej Polskiej, związany z ruchem ludowym, lider ugrupowania PSL Piast. Wincenty Witos niewątpliwie zapisał się w historii naszego państwa. Po wybuchu I wojny światowej początkowo był zwolennikiem odbudowy niepodległej Polski w oparciu o Austriaków, później nadzieje na odrodzenie państwa wiązał ze zwycięstwem ententy. Był jednym z autorów rezolucji w parlamencie austriackim domagającej się utworzenia niepodległego państwa polskiego z dostępem do morza. Od 1918 roku przewodniczył Polskiej Komisji Likwidacyjnej – tymczasowemu organowi władzy polskiej dla zaboru austriackiego. W krytycznym momencie dla odbudowanego państwa, jakim była wojna polsko-bolszewicka, stał na czele Rządu Obrony Narodowej i konsolidował społeczność chłopską wokół walki z zagrożeniem ze wschodu. Mówił wówczas: – Trzeba ratować Ojczyznę, trzeba jej oddać wszystko – majątek, krew i życie, bo ta ofiara stokrotnie się opłaci, gdy uratujemy państwo od niewoli i hańby. W dwudziestoleciu międzywojennym Wincenty Witos był jednym z najważniejszych polskich polityków, który kształtował świadomość narodową polskich chłopów. Zwykł mówić, że „nie ma sprawy ważniejszej niż Polska”. Zmarł kilka miesięcy po zakończeniu II wojny światowej, w październiku 1945 roku w Krakowie. W 2025 roku, 80 lat po śmierci tego zasłużonego polityka, Sejm RP uchwalił ustawę powołującą Instytut im. Wincentego. Instytut będzie zajmować się ochroną i szerzeniem myśli patriotycznej Wincentego Witosa.