Jeśli nie wiesz, jak się zachować, to na wszelki wypadek zachowaj się przyzwoicie – tak zwykł mawiać Władysław Bartoszewski. Urodził się w 1922 roku, był rówieśnikiem ludzi z Pokolenia Kolumbów, m.in. Tadeusza Gajcego i Tadeusza Borowskiego. Kiedy w 1940 roku został aresztowany w łapance na Żoliborzu i umieszczony w obozie w Auschwitz z nadanym numerem 4427, wszystko w jego życiu wydawało się stracone… A tymczasem przeżył 93 lata, a swój jubileusz 90-lecia obchodził na Zamku Królewskim w Warszawie z udziałem samego prezydenta RP Bronisława Komorowskiego.
Władysław Bartoszewski to ważna i ceniona postać, na życiu której swoje piętno silnie odcisnęła historia Polski. W czasie wojny działał w Polskim Państwie Podziemnym, był żołnierzem Armii Krajowej, uczestnikiem Powstania Warszawskiego, a także współzałożycielem Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Po wojnie przez władze PRL był niesłusznie więziony przez 8 lat pod zarzutem szpiegostwa. Po uwolnieniu zajął się działalnością naukową, dziennikarską i społeczną. Wielokrotnie wyjeżdżał za granicę. W Londynie, gdzie badał archiwa państwa podziemnego, emigracja niepodległościowa zaproponowała mu nawet objęcie funkcji prezydenta RP na uchodźstwie, ale nie zdecydował się na to. Przez 18 lat współpracował z Radiem Wolna Europa, a przez pół wieku z „Tygodnikiem Powszechnym”. Był członkiem NSZZ „Solidarność”, w czasie stanu wojennego był internowany.
Po zmianach ustrojowych w różnych latach pełnił wiele zaszczytnych funkcji, m.in. dwukrotnie ministra spraw zagranicznych, ambasadora w Austrii, senatora, pełnomocnika premiera ds. dialogu międzynarodowego, przewodniczącego Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Miał na swoim koncie liczne odznaczenia. Kawaler Orderu Orła Białego, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, honorowy obywatel Izraela, doktor honoris causa wielu uniwersytetów w Polsce i za granicą. Pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką. Jest autorem ponad 40 książek i blisko 1,5 tys. artykułów, w znacznym stopniu poświęconych dziejom państwa podziemnego, okupacyjnej Warszawy, zagłady ludności polskiej i żydowskiej. Działał aktywnie na rzecz pojednania polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego. Człowiek honoru, wzór dla młodych, zawsze gotowy do pojednania – tak mówiono o nim za życia. Rok 2022 został ogłoszony przez Senat RP Rokiem Władysława Bartoszewskiego z okazji 100 rocznicy jego urodzin, które przypadają 19 lutego.
